7000 namen…

Bijna allemaal landen ze in Gebouw de Heuvel voor koffie, thee of een broodje. Om zich voor te bereiden op het voorlezen van ‘hun’ namen. Of om op zich in te laten werken wat dat met ze deed. Een baby klinkt vrolijk door de ruimte. Zijn moeder vertelt dat ze bijna de namen van de heel jonge kinderen op ‘haar’ lijst niet uit kon spreken. Verdriet. Studenten vertellen dat ze graag meedoen. Dat ze het fijn vinden dat ze zijn gevraagd en oefenen nog even op moeilijke namen. ‘Ik wil respectvol zijn en het goed uitspreken’. Een dominee vertelt hoe hij even tot zichzelf keert voor hij achter het spreekgestoelte gaat staan.

Honderd en één sprekers lezen op 30 april de namen voor van de 7000 Joodse Rotterdammers/inwoners van de Zuid-Hollandse eilanden. Allemaal vermoord tijdens de Shoa. Ze beginnen om vier uur in de nacht en noemen om half zeven in de avond de laatste naam. Ze, zijn vertegenwoordigers van politieke partijen, maatschappelijke organisaties, religieuze groeperingen en studenten. Of vertegenwoordigers uit de wereld van sport en cultuur.

Op een verstild stadspodium. Met slechts een groot wit doek en eenvoudige borden met daarop: 7000 namen. Een kleine rij stoelen. Sprekers en luisteraars komen en gaan. De zon schijnt. De stad beweegt door. De namen klinken en dringen soms ineens tot voorbijgangers door.

Vier uur in de nacht. Zo ongewoon dat ook een van de sprekers zich vergist en om vier uur in de middag klaar staat met haar namen. En zo ongewoon dat er ook twee politieagenten van begin tot einde aanwezig zijn. Herdenken op deze wijze is om zoveel redenen belangrijk.

Het namen lezen en de herdenkingsdienst zijn voorbereid door het Sjoa Beraad Rotterdam – dat bestaat uit leden van kerken, parochies en de joodse gemeenschap in Rotterdam- samen met de gemeente Rotterdam. Sinds 1984 wordt in de Laurenskerk jaarlijks een herdenkingsdienst georganiseerd rond Jom ha-Sjoa. Deze dag wordt door Joden over de hele wereld in ere gehouden op 27 Nisan in de Joodse kalender. Die datum herinnert aan de opstand in het getto van Warschau in 1943 – nu 80 jaar geleden – , waarna dit ontruimd werd en de inwoners weggevoerd en omgebracht. Jom ha-Sjoa betekent ‘dag van de vernietiging’.

Op de hoogte blijven?